Moda na drinki RTD i RTS

RTD, czyli gotowe do spożycia napoje i koktajle (skrót od ang. od ready to drink) oraz RTS (ang. ready to serve), w ostatnim czasie zyskują uznanie wśród konsumentów ceniących sobie wygodę.

Te „nowoczesne” drinki są niezwykle łatwe do przygotowania. Można je pić od razu z puszki lub butelki, ewentualnie można przelać je do szklanki i dodać kostki lodu bądź plasterek cytryny. Bazują one na popularnych alkoholach rozcieńczonych najczęściej w popularnych napojach.

Skąd popularność RTD i RTS?

Pierwsze drinki w butelkach pojawiły się już ponad 20 lat temu. Wówczas sprzedawane były w butelkach o pojemności nieprzekraczającej 300 ml.  Ich smak oparty był o popularne drinki takie jak Cosmopolitan, Pina Colada czy Kamikaze. Po krótkotrwałym boomie zainteresowanie jednak spadło.

Teraz jednak powraca – częściowo na fali popularności tego typu napojów w USA i w Europie Zachodniej, a częściowo ze względu na trend  związany z żywnością convenience. O co chodzi? O wygodę! Na popularności zyskują oferty cateringu z dostarczaniem do domu gotowych posiłków. Inną opcją są zestawy dań, do których zaliczyć można m.in. zestawy obiadowe składające się z różnych składników, które wystarczy wymieszać i podgrzać.

Trend ten dotyczy także drinków. Aby spróbować ciekawego napoju można wyjść do baru czy klubu, ale można także wyskoczyć do pobliskiego sklepu spożywczego po gotowy miks soku z winem czy wódką.

Rośnie sprzedaż RTD/RTS w Polsce

Jak wynika z danych NielsenIQ za 2023 rok, w Polsce sprzedaż tego typu produktów wzrosła w stosunku do roku poprzedniego aż o 10,2%.

Większość sieciowych sklepów spożywczych ma już w ofercie drinki RTD. Sprzedawane są zarówno w małych pojemnościach, jak i w litrowych kartonach. Od tych przygotowywanych w lokalach różni je jednak tak zwana moc. Gotowe drinki przeważnie zawierają mniej alkoholu. Takie słabsze wersje koktajli szczególną popularność zyskują wśród młodych dorosłych, którzy coraz częściej rezygnują z alkoholu lub wybierają jego lekkie, smakowe wersje.

Jaka akcyza dla RTD/RTS?

Z punktu widzenia producenta, hurtowni lub sklepu, warto mieć obecnie w ofercie napoje z kategorii RTD/RTS. Warto jednak przyjrzeć się bliżej kwestiom prawno-podatkowym.

W przypadku zezwoleń na obrót lub sprzedaż alkoholu obowiązuje zasada, że ilość alkoholu w produkcie podpowiada kategorię zezwolenia. Zezwolenia wydawane są przez Marszałka Województwa i dzielą się na zezwolenia na sprzedaż wyrobów „do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo”, a także „powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa)”. Dla alkoholi powyżej 18% zezwolenia są wydawane są przez Ministra Rozwoju i Technologii, jednakże formuła „ready to drink” o takiej mocy najczęściej nie występuje.

To, że w przypadku gotowych drinków alkohol często jest tylko niewielkim dodatkiem do napoju ma związek przede wszystkim z wysoką akcyzą. Różnicę w stawce pomiędzy gotowymi drinkami wytworzonymi na bazie spirytusu a tymi na bazie napojów fermentowanych widać wraz ze wzrostem zawartości alkoholu.

Porównując należną kwotę podatku akcyzowego za opakowania o pojemności 0,33 l  o zawartości alkoholu 10% warto zauważyć, że stawka za drinki spirytusowe wynosi 2,51 zł za jedno opakowanie, podczas gdy na bazie wina pozostaje na wysokości 70 gr za jedno opakowanie handlowe. Wynika to z faktu, że wszystkie napoje na bazie spirytusu: „ready to drink”, „ready to serve” objęte są w 2024 roku stawką 7.610 zł w przeliczeniu za każdy 1 hektolitr 100% alkoholu.

• Dla przykładu: popularne drink będące mieszaniną whisky, wódki czy ginu z napojem bezalkoholowym o zawartości alkoholu 5%, w opakowaniu o pojemności 0,33 l, obciążone są stawką podatku akcyzowego w wysokości 1,26 zł za jedną jednostkę sprzedaży.
• Dla porównania: drinki alkoholowe wytworzone na bazie wina lub innej formy fermentacji np. „spritz” czy „hard seltzer”, w opakowaniu o tej samej pojemności i tej samej zawartości alkoholu, powinny zostać rozliczone akcyzą w wysokości 70 gr za jedno opakowanie handlowe.

Kolejna ważna kwestia wiąże się z faktem, że nie każdy napój o zawartości alkoholu pomiędzy 4,5% a 18% korzysta z banderol oraz stawki winiarskiej IW lub KW. W tym przypadku musimy kierować się pochodzeniem alkoholu bazowego.

Jeżeli napój pochodzi z fermentacji mamy prawo zastosować banderolę oraz stawkę winiarską. Banderole z prefiksem IS lub KS, niezależnie od zawartości alkoholu w napoju, należy aplikować na spirytusowe wyroby wytworzone metodą destylacji.